Γράφει η Αντιόπη Σχοινά
Μπορεί ο “χορός” της τροπολογίας αλλά και της παροχολογίας των τελευταίων ημερών πριν της εκλογές να είναι στο αποκορύφωμά του, ωστόσο φαίνεται ότι αυτό δεν είναι ικανό να κρατήσει πολυεθνικές και μη στη χώρα μας, πολλώ δε μάλλον παραγωγικές μονάδες που είναι οι πρώτες που μεταφέρονται όταν οι διοικήσεις αποφασίζουν περικοπές και σταδιακή αποχώρηση.
Η απόφαση της νέας ιδιοκτήτριας Upfield του εργοστασίου της Ελαϊς στην Πειραιώς για μεταφορά της γραμμής παραγωγής μαργαρινών στο εξωτερικό, έρχεται να προστεθεί σε μία σειρά αποφάσεων μεγάλων πολυεθνικών Ομίλων για αποχώρηση από τη χώρα μας, σε επίπεδο παραγωγικής δραστηριότητας.
Εδώ και χρόνια είναι γνωστό δε στους κύκλους της αγοράς ότι αρκετοί πολυεθνικοί όμιλοι με μακροχρόνια παρουσία στην ελληνική αγορά εξετάζουν το ενδεχόμενο να εγκαταλείψουν την Ελλάδα ως χώρα παραγωγής, δίνοντας τη διανομή των προϊόντων τους σε αντιπροσώπους ή μεταφέροντας τις βιομηχανικές δραστηριότητές τους σε άλλες χώρες.
Είναι κοινός τόπος για όλους ότι το ελληνικό Δημόσιο διαλύει τις επιχειρήσεις εξαιτίας των υψηλών φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών αλλά και του ασταθούς φορολογικού συστήματος που τροποποιείται διαρκώς.
Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και η διπλή εκλογική αναμέτρηση η οποία θα κορυφωθεί τον Οκτώβρη με τις εθνικές εκλογές, που εξ’ ορισμού παραλύει τις υπηρεσίες για αρκετό καιρό λόγω αλλαγών προσώπων και θέσεων ευθύνης.
Έτσι στο τρένο της μεγάλης φυγής προστίθενται ολοένα και περισσότερα βαγόνια με μεγάλα και τρανταχτά ονόματα, καθώς από την αρχή της κρίσης οι αποχωρήσεις από την ελληνική αγορά ονομάτων σε επίπεδο παραγωγής όπως Bacardi, Pepsico, Bolton , Coca Cola και άλλων συνοδεύονται από πολλά λουκέτα επιχειρήσεων αλλά και εξόδους από το ΧΑ ονομάτων όπως Ηρακλής, που έκλεισε και το Εργοστάσιο της Χαλκίδας.
Έτσι στο τέλος του 2021 έχει προγραμματιστεί το λουκέτο στο εργοστάσιο της Bosch Siemens Hausegerate (BSH) στην Ελλάδα, που είναι το παλαιό εργοστάσιο της Πίτσος που βρίσκεται στον Αγ. Ιωάννη Ρέντη στον Πειραιά.
Επίσης σε διακοπή μονάδων στο εργοστάσιο της Μαϊλλης στην Αλεξανδρούπολη έχει προχωρήσει το αμερικανικό fund HIG, ενώ πρόσφατα έκλεισε το μεγαλύτερο εργοστάσιο παγωτού στην Ελλάδα (στον Ταύρο), στο οποίο απασχολούνταν 102 εργαζόμενοι, από την νεοσύστατη εταιρεία Froneri Hellas, η οποία ιδρύθηκε με τη συμμετοχή της Nestlé και της R&R στον τομέα του παγωτού, των κατεψυγμένων τροφίμων και των γαλακτοκομικών ψυγείου.
Τέλος στην παραγωγή αναψυκτικών στην Ελλάδα, διακόπτοντας τη λειτουργία του εργοστασίου στα Οινόφυτα, έβαλε η Pepsico.
Στα Οινόφυτα ήταν εγκατεστημένες 4 γραμμές παραγωγής, αυτές της γυάλινης επιστρεφόμενης φιάλης, του κουτιού, της μη επιστρεφόμενης γυάλινης φιάλης και των φιαλών ΡΕΤ. Τα αναψυκτικά για την εγχώρια αγορά εισάγονται πλέον από άλλες χώρες.
Είχε προηγηθεί το λουκέτο στο εργοστάσιο νερού στο Λουτράκι, όπου η Pepsico εμφιάλωνε το νερό ΗΒΗ.
Σε κλείσιμο του εργοστασίου της στη Θεσσαλονίκη, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων, είχε προχώρησει η Coca Cola , ενώ λουκέτο στην χαρτοβιομηχανία Softex, η οποία τελικώς εξαγοράστηκε από την Intertrade Hellas της οικογένειας Νεληδήμου, έβαλε η Bolton Group.
Στις πολύκροτες αποχωρήσεις πολυεθνικών Ομίλων προστίθενται εκείνες των Shell και BP το 2009, εκ των οποίων τα πρατήρια της BP πέρασαν στα Ελληνικά Πετρέλαια και της Shell στην Motor Oil, ενώ στη χώρα μας έμειναν μόνο τα σήματα των πετρελαϊκών πολυεθνικών ομίλων.
Στο σήμερα και στα αίτια
Ολοένα και περισσότεροι επιχειρηματίες εξετάζουν να μεταφέρουν την έδρα τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς εκτιμούν ότι θα έχουν αφενός καλύτερη και ταχύτερη πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση, όταν στην Ελλάδα είναι σχεδόν ανύπαρκτη και σαφώς με υψηλότερα επιτόκια, αφετέρου θα περιορισθούν αισθητά οι επιβαρύνσεις.
Η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές στην Ευρώπη και σίγουρα τους υψηλότερους στα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη που φθάνουν το 39,65% (συντελεστές κερδών και μερισμάτων), εξέλιξη που υπονομεύει την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Από το 26% που ήταν το 2014 έφθασε το 29%, ενώ ο φόρος στα μερίσματα εκτινάχθηκε από το 10% στο 15%.
Ταυτόχρονα διατηρεί την υψηλότερη προκαταβολή φόρου μαζί με την Ιταλία (στο 100 ανέρχεται για την Ελλάδα, στο 90% για την Ιταλία). Αντίθετα στη Βουλγαρία ο φορολογικός συντελεστής για τις επιχειρήσεις ανέρχεται στο 10% όπως επίσης και ο φόρος στα μερίσματα, ενώ στην Κύπρο ο συντελεστής ανέρχεται στο 12,5% και 0% για τους μη Κυπρίους μετόχους που διαμένουν στην Κύπρο.
Το κόστος των επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι πλέον τρομακτικό εάν συνυπολογισθούν φόροι και ασφαλιστικές εισφορές. Είναι ενδεικτικό ότι το 82,4% των μέτρων του τρίτου μνημονίου αφορούσαν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές και το 17,6% τον περιορισμό των δαπανών. Και αυτό ακριβώς το μείγμα του τρίτου και του συμπληρωματικού μνημονίου οδήγησε στην υπερφορολόγηση.
Όλες οι μελέτες των μεγάλων ελεγκτικών οίκων και των οργανισμών καταλήγουν πάντα στο ίδιο συμπέρασμα, «εάν δεν μειωθούν οι συντελεστές δεν θα μπορέσει να αναπτυχθεί η ελληνική οικονομία».
Ειδικότερα, η Ελλάδα έχει τον τέταρτο υψηλότερο συντελεστή μαζί με το Βέλγιο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, τη στιγμή που στις γειτονικές χώρες οι συντελεστές φορολόγησης των επιχειρήσεων κυμαίνονται μεταξύ 10% και 12%.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία στην Κύπρο, οι εγγραφές ελληνικών επιχειρήσεων ανήλθαν το διάστημα 2012-2017 σε 6.962, οι περισσότερες εκ των οποίων την τελευταία διετία. Συγκεκριμένα, το 2016 προχώρησαν σε εγγραφή 1.799 εταιρείες, ενώ το 2017 περίπου 1.800.
Μάλιστα, ακόμα και την περίοδο που η Κύπρος ήταν σε πρόγραμμα, αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις διάλεξαν να συνεχίσουν εκεί τις δραστηριότητές τους. Γενικότερα, την περίοδο 2014-2015 προστέθηκαν στο Μητρώο της Κύπρου περίπου 1.700 επιχειρήσεις.
Στη γειτονική Βουλγαρία, σύμφωνα με μεγάλα γραφεία φοροτεχνικών που δραστηριοποιούνται στη Θεσσαλονίκη, καταγράφηκε το 2017 αύξηση 30% σε σύγκριση με το 2016.
