Γράφει ο Νίκος Παγώνης
ntplinos@gmail.com
Οι πρόσφατες ευρωεκλογές επιβεβαίωσαν κάτι που μάλλον ήταν πλατιά γνωστό: Την έντονη παρουσία της εθνικιστικής δεξιάς.
Κόμματα που προωθούν τον εθνικισμό, ξενόφοβα, λαϊκίστικα, απομονωτικά, που αποτείνονται περισσότερο στο ένστικτο των ψηφοφόρων παρά στη νόηση καταλαμβάνουν σημαντική θέση στο ευρωπαϊκό πολιτικό στερέωμα και ενίοτε αναδεικνύονται πρώτα στην προτίμηση ψηφοφόρων προοδευτικών χωρών όπως, πχ, στη Γαλλία.
Οι λόγοι που συνέτρεξαν στην δημιουργία της Ενωμένης Ευρώπης ήταν αυτοί ακριβώς που τα εθνικιστικά κόμματα αντιτίθενται: Την κατάργηση του ακραίου εθνικισμού, τη συμφιλίωση και ειρηνική συμβίωση των λαών, την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την αποδοχή και ανοχή των ιδιαιτεροτήτων.
Αξίες που σήμερα αμφισβητούνται και καταπολεμούνται από εκείνα τα κόμματα που επενδύουν στο κλείσιμο των συνόρων, την περιχαράκωση στα χαρακτηριστικά της φυλής, την απόρριψη του ξένου, τη συσπείρωση γύρω από αρχές και αξίες που κατά το παρελθόν αιματοκύλησαν και συνεχίζουν να αιματοκυλούν την ανθρωπότητα.
Η συμφιλίωση των λαών και το άνοιγα των συνόρων υποτίθεται ότι θα οδηγούσε στην κατανόηση και τη διαπίστωση ότι όλοι οι άνθρωποι χαρακτηρίζονται από κοινές αξίες και ανάγκες, όπως τη φιλία, την ειρήνη, την απόκτηση στέγης, τροφής, εκπαίδευσης, κοινωνικής προόδου. Άλλες χώρες τα κατάφεραν εκτεταμένα άλλες πιο λίγο, και μερικές αγωνίζονται ακόμα να εξασφαλίσουν τα βασικά προς το ζην.
Και εδώ εισέρχεται η ευθύνη εκείνων που για τον άλφα ή βήτα λόγο τα κατάφεραν. Η ευθύνη που πηγάζει από τη φιλία και την ειρήνη. Που εννοεί ότι η επίτευξη και των δύο δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνο όταν οι διαφορές μεταξύ των εχόντων και των μη, των μεν και των δε αμβλυνθούν. Και όταν γίνει γενικά αποδεχτό ότι οι βασικές ανάγκες του ανθρώπου δεν είναι προνόμιο αλλά δικαίωμα. Και οι βασικές ανάγκες του ανθρώπου δεν έχουν χρώμα, εθνότητα, θρησκεία, καταγωγή.
Βεβαίως, τίποτα από όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά και αποδεχτά όταν οι σειρήνες του ακραίου εθνικισμού αποτείνονται με πειστικότητα στα χαμηλότερα ένστικτα μιας μερίδας πολιτών που είτε ο ανθρωπισμός υστερεί, είτε το μορφωτικό τους επίπεδο δεν έχει αναπτυχθεί.
Κάτι όμως, που σε καμιά περίπτωση δεν έχει σχέση με την Ευρώπη του Αριστοτέλη, του Διαφωτισμού, του Χριστιανισμού. Της δικής μας Ευρώπης.
