Σύντομα συμπληρώνονται τρία χρόνια από τότε που ξεκίνησε η περιπέτεια του master plan της ΟΛΠ ΑΕ, ένα επενδυτικό πρόγραμμα 612 εκατ. ευρώ, το οποίο κυριολεκτικά έχει περάσει από τα σαράντα κύματα και συνάμα ένα από τα μείζονα θέματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει άμεσα η κυβέρνηση, μετά τις προγραμματικές δηλώσεις της.
Όπως όλα δείχνουν ως τώρα με το θέμα του master plan πρόκειται να ασχοληθεί απευθείας το Μέγαρο Μαξίμου, ενώ την διαχείριση του σε τεχνικό επίπεδο θα αναλάβουν τα υπουργεία Ανάπτυξης & Επενδύσεων και Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής.
Ωστόσο, εδώ και αρκετό καιρό γύρω από την επένδυση αυτή έχει αναπτυχθεί μια έντονη παραφιλολογία που σε κάποιες εκφάνσεις της αγγίζει τα όρια της επιστημονικής φαντασίας.
Ας δούμε ορισμένα από τα σενάρια αυτά.
Υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι πιστεύουν ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα κληθεί, σε σχέση με την επένδυση της ΟΛΠ ΑΕ, να διαχειριστεί τις αντιρρήσεις του «ισχυρού άνδρα» του Πειραιά, όπως λένε, Βαγγέλη Μαρινάκη και ακολούθως τις αντιρρήσεις του Δημάρχου Πειραιά Γιάννη Μώραλη, αλλά και του Προέδρου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά Βασίλη Κροκίδη.
Θα έλεγε κανείς πως η εμπλοκή του κ. Μαρινάκη στην σεναριολογία γύρω από την επένδυση αυτή είναι παρακινδυνευμένη.
Και είναι παρακινδυνευμένη στον βαθμό που αγνοεί (η σεναριολογία) το γεγονός πως ο κ. Μαρινάκης είναι ένας διεθνής παίκτης στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία, ο οποίος εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να αποκλείσει πως αύριο ή μεθαύριο θα συνεργάζεται με την COSCO την οποία σήμερα φέρεται να αμφισβητεί.
Με άλλα λόγια όσες αντιρρήσεις και αν υποτεθεί ότι έχει ο κ. Μαρινάκης, είναι εκ των πραγμάτων υποχρεωμένος να σκέφτεται και να αναλύει το ζήτημα αυτό με έναν πολύ πιο σύνθετο και πολύπλοκο τρόπο από τον απλοϊκό τρόπο που υπονοούν οι διακινητές αυτών των σεναρίων.
Στην περίπτωση του Δημάρχου Πειραιά Γιάννη Μώραλη τα πράγματα είναι περισσότερο απλά και ξεκάθαρα. Όντως ο Δήμαρχος κατά το πρόσφατο παρελθόν εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για την πρόθεση της COSCO να κατασκευάσει ένα Mall εντός του λιμένα.
Στο νέο επικαιροποιημένο master plan που υπέβαλλε ο κινεζικός όμιλος μετά την απόρριψη μέρους των προαιρετικών επενδύσεων που παρουσίασε από την ΕΣΑΛ, το Mall παραμένει μεν στην ατζέντα, αλλά οι κινέζοι είναι σχεδόν πεπεισμένοι ότι δεν θα καταφέρουν να πάρουν έγκριση για αυτό. Επίσημα το ζητούν, αλλά στην πραγματικότητα έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να εξετάζουν άλλα σενάρια τα οποία ως βασικό συστατικό τους έχουν την μη υλοποίηση του Mall.
Τώρα όσον αφορά την περίπτωση του Προέδρου του ΕΒΕΠ κ. Βασίλη Κροκίδη, αυτό που οφείλει κανείς να λάβει υπόψη του είναι πως στην διάρκεια των τελευταίων ετών αν υπάρχουν αρνητικές δηλώσεις του για την COSCO, αλλά υπάρχουν εκ μέρους του και θετικές δηλώσεις του για την COSCO. Εν ολίγοις ανά τακτά χρονικά διαστήματα ο κ. Κροκίδης διατυπώνει και μια διαφορετική θέση για την COSCO με αποτέλεσμα να μην γνωρίζει κανείς εν τέλει αν ο κ. Κροκίδης θέλει ή δεν θέλει την COSCO.
Ένα άλλο σενάριο θέλει πάλι κάποιους τοπικούς παράγοντες του Πειραιά να εκφράζουν την ανησυχία τους ότι το master plan της COSCO θα έχει ως αποτέλεσμα «τη συρρίκνωση και τον εκτοπισμό από την αγορά πολλών μικρών μονάδων που υπάρχουν σήμερα στον Πειραιά, είτε στον χώρο των ξενοδοχείων είτε στα μικρά μαγαζιά.
Καταρχάς, ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Ο Πειραιάς δεν έχει ξενοδοχεία πέντε και έξι αστέρων όπως αυτά που θέλει να κατασκευάσει η COSCO.
Είναι γνωστό στους πάντες πως η τοπική αγορά του Πειραιά έχασε σημαντικά τα προηγούμενα χρόνια εξαιτίας της μετακόμισης της διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης των Ποσειδωνίων , η επιστροφή των οποίων στον Πειραιά θα πρέπει πλέον να θεωρείται ένα πολύ μακρινό σενάριο, μιας και η γιγάντωση της έκθεσης στην διάρκεια των ετών που έφυγε από τον Πειραιά έχει φτάσεις σε τέτοια επίπεδα που δεν χωρά πλέον πουθενά στο λιμάνι, ούτε καν στον Πειραιά.
Το πλέον ρεαλιστικό σενάριο για να ξαναζωντανέψει ο Πειραιάς είναι αυτό της μετεξέλιξης του λιμανιού σε λιμένα υψηλών προδιαγραφών home porting για την κρουαζιέρα.
Για να συμβεί αυτό είναι απαραίτητο ένα σύγχρονο terminal κρουαζιέρας το οποίο θα συνδυάζεται με σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες και μια σειρά άλλων υπηρεσιών και εγκαταστάσεων.
Αυτή την στιγμή η μόνη εταιρίας κρουαζιέρας που κάνει home porting στο λιμάνι του Πειραιά είναι η Celestyal Cruises. Καμιά άλλη εταιρία πλοία της οποίας προσεγγίζουν στο λιμάνι του Πειραιά δεν χρησιμοποιεί τον λιμένα για home porting.
Και τι σημαίνει home porting ; Σημαίνει σε απλά Ελληνικά, πως ένα κρουαζιερόπλοιο ξεκινά και τελειώνει την κρουαζιέρα του στο λιμάνι του Πειραιά, με ότι αυτό συνεπάγεται για την φιλοξενία των επιβατών του πριν μπουν στο πλοίο ή πριν αναχωρήσουν για τις πατρίδες τους. Σημαίνει πως τα πλοία θα εφοδιάζονται από τον Πειραιά με πολλά είδη και προϊόντα που χρειάζονται για να λειτουργήσουν. Σημαίνει πως όταν έχουν κάποιο πρόβλημα που απαιτεί επισκευή ή μετασκευή, αυτή θα πραγματοποιείται στον Πειραιά.
Εξάλλου, τα ίδια σενάρια θέλουν πολλές εταιρίες που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του λιμανιού να διαμαρτύρονται γιατί μια θυγατρική του ΟΛΠ ΑΕ ζητά τα στοιχεία τους όταν συνεργάζονται με κινεζικές εταιρίες. Οι αντιδράσεις αυτές εδράζονται στο σκεπτικό πως η ΟΛΠ ΑΕ θα μπορούσε – κάνοντας χρήση των στοιχείων – να υπερκεράσει τις Ελληνικές επιχειρήσεις και να απευθυνθεί απευθείας στις κινεζικές εταιρίες.
Η ΟΛΠ ΑΕ αναφορικά με το θέμα αυτό έχει διευκρινίσει εδώ και πολύ καιρό, όταν υπήρξαν οι πρώτες αντιδράσεις, ότι πρώτον το σύστημα αυτό δημιουργήθηκε για να μειώσει την γραφειοκρατία στο λιμάνι και δεύτερον ότι η συμμετοχή των Ελληνικών επιχειρήσεων στο σύστημα αυτό είναι προαιρετική.
Όσοι υποστηρίζουν το εν λόγω σενάριο παραλείπουν από την ανάλυση τους ένα βασικό στοιχείο. Πως η COSCO είναι κινεζική κρατική εταιρία και ως εκ τούτου αν ήθελε να ελέγξει την ροή του εμπορίου από την Κίνα προς την Ελλάδα, θα μπορούσε να το κάνει με ιδιαίτερη ευκολία και μάλιστα επι κινεζικού εδάφους, χωρίς ποτέ να μάθουμε εδώ στην Ελλάδα το παραμικρό ή ακόμη και αν το μαθαίναμε πολύ λίγα θα μπορούσαμε να κάνουμε.
Τα ίδια σενάρια θέλουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη να επιθυμεί προς το παρόν να μην πάρει ενεργά θέση στο θέμα της επένδυσης της COSCO αφήνοντας την Ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων (Ρ.Α.Λ.) να βγάλει «τα κάστανα από την φωτιά», αφού προηγουμένως αλλάξει την διοίκηση της.
Καταρχάς το τι θέλει να κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη με την διοίκηση της Ρ.Α.Λ. δεν το γνωρίζει ουδείς. Το σενάριο όμως που θέλει την διοίκηση της να αλλάζει ώστε η νέα διοίκηση να πάρει την «καυτή πατάτα» του master plan στα χέρια της δεν είναι λογικό.
Αν η κυβέρνηση σκέπτεται να μην ασχοληθεί προς το παρόν με το θέμα αυτό και πετάξει «το μπαλάκι» στην Ρ.Α.Λ. γιατί να αλλάξει την διοίκηση της ; Γιατί να «κάψει» δικούς της ανθρώπους και να μην αφήσει την παρούσα διοίκηση που διορίσθηκε από τον πρώην υπουργό Παναγιώτη Κουρουμπλή να «καεί».