Στην Ολομέλεια της Βουλής έρχεται σήμερα το νομοσχέδιο για την επιτάχυνση των διαδικασιών παροχής ασύλου. Στην σημερινή συνεδρίαση αναμένεται να τοποθετηθούν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αλλά και οι αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Κατά την συζήτηση που προηγήθηκε στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή ο υπουργός προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοϊδης υπογράμμισε ότι στόχος των προωθούμενων διατάξεων είναι η παροχή προστασίας «μόνο στους “ικέτες” ως ύψιστη πράξη ανθρωπισμού» εξαιρώντας όσους δεν πληρούν τα «χαρακτηριστικά του πρόσφυγα».
Ειδικότερα, επισήμανε ότι το νομοσχέδιο στοχεύει σε:
«Εισαγωγή σαφούς νομικού πλαισίου, διόρθωση δομικών σφαλμάτων του συστήματος παροχής ασύλου που εφάρμοσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, εισαγωγή συστήματος εναρμονισμένο με τις επιταγές της Ε.Ε, αντιμετώπιση των κλειστών συνόρων και των αυξημένων ροών, εισαγωγή κανόνων που θα ξεκαθαρίζουν ποια είναι τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο και ποιες οι υποχρεώσεις τους».
Ακόμη ο κ. Χρυσοχοίδης τόνισε ότι μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου θα εφαρμοστεί πρόγραμμα ταχύτατης εξέτασης των αιτήσεων ασύλου και επιστροφής στην Τουρκία όσων δεν δικαιούνται προστασία.
Ασκώντας κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση επισήμανε ότι η «δήθεν ευαισθησία» της προηγούμενης κυβέρνησης αποτυπώνεται «στο στοίβαγμα ανθρώπων σε στρατόπεδα – γκέτο και τον περιορισμό των δικαιωμάτων τους».
Παράλληλα εξήγησε ότι το 76% των αιτήσεων ασύλου που καταθέτουν Αφγανοί ικανοποιείται όταν την ίδια ώρα το αντίστοιχο ποσοστό στην Γερμανία είναι 46%. «Γιατί; Έχουμε ειδική κατηγορία Αφγανών εμείς;» αναρωτήθηκε ενώ χαρακτήρισε «ντροπή της Ευρώπης» την Μόρια.
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, ο εισηγητής Γιώργος Ψυχογιός κατηγόρησε τη ΝΔ για μετατροπή του προσφυγικού σε μεταναστευτικό ζήτημα, ενώ ο συντριπτικός αριθμός των ανθρώπων, προέρχεται από χώρες με πολεμικές συρράξεις.
Παράλληλα τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΚΚΕ υποστήριξαν ότι η περικοπή του ΑΜΚΑ στους αιτούντες άσυλο και η μειωμένη πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, προσβάλει τόσο την ατομική, όσο και τη δημόσια υγεία.
Ο κ. Γιώργος Καμίνης από το ΚΙΝΑΛ είπε πως «Η αυστηροποίηση του πλαισίου σε όλα τα επίπεδα κινδυνεύει να δημιουργήσει ένα μεγάλο πλήθος, που είτε θα κρατείται, είτε θα περιφέρεται». Από την πλευρά της Ελληνικής Λύσης, ο βουλευτής του κόμματος, Αντώνης Μυλωνάκης, εκτίμησε ότι ποσοστό όσων δικαιούνται άσυλο φθάνει στο 6-7% και δήλωσε πως το κόμμα του θα καταψηφίσει το σχέδιο νόμου.
Από το ΜέΡΑ 25, η κ. Μπακαδήμα ανέφερε ότι «το σχέδιο νόμου, αντί να κωδικοποιεί και να διευκολύνει τις διαδικασίες, κάνει το ακριβώς αντίθετο. Εισάγει περαιτέρω, ιδιαίτερα πολύπλοκες και κατακερματισμένες διαδικασίες».
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Να σημειωθεί ότι με τις προωθούμενες διατάξεις:
– Διατηρούνται οι Επιτροπές Προσφυγών ως δεύτερος βαθμός κρίσης. Αλλάζει η σύνθεση των επιτροπών (δύο δικαστές και ένα μέλος από Ύπατη Αρμοστεία) και προβλέπονται τρεις δικαστές.
· Προβλέπονται μονομελείς και τριμελείς συνθέσεις διότι έχει αποδειχθεί από τα στατιστικά των δικαστηρίων ότι η μονομελής σύνθεση εκδίδει τις αποφάσεις με μεγαλύτερη ταχύτητα.
· Προβλέπεται για πρώτη φορά ότι σε περίπτωση που οι αλλοδαποί κατά την υποδοχή δεν συμμορφώνονται προς τις αποφάσεις μεταφοράς τους σε άλλες δομές, τεκμαίρεται ότι δεν επιθυμούν την προστασία και παραπέμπονται σε διαδικασίες επιστροφής.
· Μετά την καταγραφή, εφόσον οι αιτούντες τελικά παραμένουν στο σύστημα αλλά δεν συμμορφώνονται προς τις αποφάσεις μεταφοράς, τότε η αίτηση τους εξετάζεται με ταχύρρυθμη εξέταση εντός 3 ημερών.
· Αλλάζει το καθεστώς κράτησης ώστε να μη χάνονται από την επιτήρηση των αρχών χιλιάδες αλλοδαποί, όπως γινόταν με την προηγούμενη διακυβέρνηση.
· Προβλέπεται ρητά ότι η παραβίαση των όρων και κανονισμών λειτουργίας των Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης έχει ως συνέπεια την διακοπή της στέγασης και ουσιαστικά την αποπομπή των αιτούντων από αυτά.
· Μεταφέρονται οι ορισμοί της οδηγίας ως προς το τι συνιστά «μέλη οικογένειας» και απαλείφεται ο προηγούμενος ορισμός ο οποίος είχε εντάξει στην έννοια πρόσωπα που δεν προέβλεπε η Οδηγία.
· Ευάλωτοι πλέον είναι μόνο όσοι αναφέρονται στην Οδηγία και απαλείφεται το μετατραυματικό στρές ως λόγος ευαλωτότητας ενώ αυστηροποιείται η έννοια της ευαλωτότητας.
· Διορθώνεται ο ορισμός για το τι συνιστά τελεσιδικία και ιδίως τι συνιστά μεταγενέστερο αίτημα που δημιούργησε μέχρι σήμερα σωρεία προβλημάτων και παρελκυστικών αιτημάτων.
· Θεσπίζονται Κλιμάκια Ταχείας Συνδρομής της Υπηρεσίας Ασύλου. Τα Κλιμάκια Ταχείας Συνδρομής αμέσως μετά την κατάταξη της αίτησης ενημερώνουν τον αιτούντα για την πιθανή πορεία της υπόθεσής του.
· Μπαίνει τάξη στη διαδικασία της προκαταγραφής και της καταγραφής και προβλέπονται πλέον συνέπειες για όσους δεν συμμορφώνονται, ή για όσους δεν συνεργάζονται για να γίνει η καταγραφή τους.
· Ρυθμίζεται το ζήτημα των ιατρικών βεβαιώσεων με την πρόβλεψη αυτές να είναι μόνο από δημόσια νοσοκομεία και δημόσιους φορείς.
· Προβλέπονται ρητές προθεσμίες για την εξέταση των αιτήσεων και λαμβάνονται όλα τα αναγκαία διοικητικά μέτρα για τη στελέχωση και τη στήριξη των υπηρεσιών.
· Προτείνεται «Κατάλογος ασφαλών χωρών» καταγωγής και ασφαλών τρίτων χωρών.
· Προβλέπεται η αυτοπρόσωπη παράσταση των αιτούντων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, από την Υπηρεσία Ασύλου μέχρι και στα δικαστήρια.
· Προβλέπεται πως οι επιδόσεις μπορούν να γίνουν όχι μόνο στους αιτούντες αλλά και στους πληρεξούσιους δικηγόρους τους που καθίστανται αυτοδικαίως και αντίκλητοι.
· Προβλέπεται ότι η διάρκεια του δελτίου αιτούντος άσυλο είναι πλέον εννεάμηνης διάρκειας. Ενώ για πρώτη φορά συνδέεται η διάρκεια των δελτίων με την έκδοση της απόφασης και όχι με την επίδοση όπως συνέβαινε έως σήμερα.
· Η προσφυγή στις Επιτροπές προϋποθέτει δικόγραφο με λόγους, και όχι ένα προεντυπωμένο έγγραφο που έως σήμερα χορηγείτο από την ίδια την υπηρεσία στους αιτούντες.
Ζεεχόφερ: Τι αλλάζει για την Ελλάδα
Την αναγκαιότητα μιας «νέας φιλοσοφίας» στη διαχείριση του προσφυγικού υποστήριξε ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ. Όπως δήλωσε σε σύσκεψη με ομολόγους του από τις πέντε μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ χθες στο Μόναχο, ο Κανονισμός του Δουβλίνου «εδώ και πολύ καιρό δεν λειτουργεί πλέον και για αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για μια μελλοντική πολιτική ασύλου της ΕΕ». Στη συνάντηση ο κ. Ζέεχοφερ παρουσίασε στους υπουργούς Εσωτερικών από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Μεγάλη Βρετανία και την Πολωνία ένα σχέδιο για τη διαχείριση του προσφυγικού που έρχεται εν μέρει σε αντίθεση με τον Κανονισμό του Δουβλίνου.
Κεντρική του ιδέα είναι ότι οι διαδικασίες ασύλου της ΕΕ θα πρέπει μεν να ξεκινούν στις χώρες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ αλλά θα ολοκληρώνονται σε άλλα κράτη της ΕΕ. Μέχρι στιγμής, και βάσει του Κανονισμού του Δουβλίνου, ισχύει ότι αρμόδιες για ολόκληρη της διαδικασία παροχής ασύλου είναι οι χώρες πρώτης εισόδου στην ΕΕ. Με άλλα λόγια, κράτη όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Μάλτα.
Το σχέδιο Ζέεχοφερ προβλέπει ότι μελλοντικά στις χώρες αυτές θα γίνεται μόνο η προκαταρκτική εξέταση του δικαιώματος παροχής ασύλου.
Στόχος του κ. Ζέεχοφερ είναι να προετοιμαστεί ως τη Γερμανική Προεδρεία της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2020 ένα σχέδιο πρότασης προκειμένου να αντικαταστήσει το Δουβλίνο.
Την στήριξη του για την πρόταση Ζέεχοφερ εξέφρασε ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος ο οποίος συμμετείχε στη σύσκεψη του Μονάχου.