Τις πιθανές επιπτώσεις σε αγορές και οικονομία από την πιθανή εξέλιξη του κοροναϊού σε πανδημία εξετάζει η Capital Economics σε νέα έκθεσή της. Οι πιο ευάλωτες, όπως επισημαίνει, είναι οι αναδυόμενες αγορές και οι οικονομίες που έχουν μεγάλη εξάρτηση από τον τουρισμό.
Οι πτώσεις των τιμών των μετοχών και των αποδόσεων των ομολόγων μέχρι στιγμής αυτή την εβδομάδα αντανακλούν τους φόβους ότι τα περιστατικά του κορονοϊού εκτός Κίνας θα σηματοδοτήσουν την έναρξη μιας ευρύτερης εξάπλωσης που θα πλήξει την παγκόσμια οικονομία, όπως σημειώνει η έκθεση. Προς το παρόν, η Capital Economics προβλέπει ένα συγκρατημένο πλήγμα στο παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 0,5% φέτος, σχεδόν αποκλειστικά λόγω των επιπτώσεων στην Κίνα. Αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις μιας σοβαρής πανδημίας θα μπορούσαν να είναι τόσο ισχυρές όσο αυτές της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Η Capital Economics αναμένει ότι το κινεζικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί στο -2% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο. Δεδομένου ότι η Κίνα αντιπροσωπεύει σχεδόν το 20% της παγκόσμιας οικονομίας, το άμεσο αποτέλεσμα θα είναι η μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο κατά 1,4% και στο 1,6% από 3,0% προηγουμένως.
Πέντε παράγοντες θα καθορίσουν τις εξελίξεις
Από την αρχή του ξεσπάσματος του ιού ήταν σαφές ότι οι επιπτώσεις θα ήταν ευρείες. Και η άνοδος των νέων κρουσμάτων εκτός της Κίνας υποδεικνύει έναν αυξανόμενο κίνδυνο μιας παγκόσμιας πανδημίας, όπως τονίζει η Capital Economics. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως σημειώνει, υπάρχουν πέντε παράγοντες με βάση τους οποίους μπορεί να εξεταστεί το πώς θα μεταδοθεί αυτό το οικονομικό σοκ.
– Ο πρώτος είναι ο άμεσος αντίκτυπος στις πληγείσες οικονομίες λόγω των μέτρων που ελήφθησαν για τη συγκράτηση του ιού.
– Ο δεύτερος είναι ο αντίκτυπος στις άλλες οικονομίες λόγω της αλυσίδας εφοδιασμού και του εμπορίου.
– Ο τρίτος είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά ο κόσμος και ο βαθμός στον οποίο αποφασίζουν να αποφύγουν δραστηριότητες αναψυχής όπως ταξίδια ή ψώνια.
– Ο τέταρτος είναι ο αντίκτυπος στη χρηματοπιστωτική αγορά.
– Ο πέμπτος είναι η απάντηση της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής.
Πώς θα αντιδράσουν οι κοινωνίες
Ο βαθμός στον οποίο ο κόσμος αρχίζει να απομονώνεται, αποφεύγοντας τους δημόσιους χώρους, τα καταστήματα, τους κινηματογράφους, τα εστιατόρια είναι ήδη εμφανής στην Κίνα, όπου η κυκλοφορία πολιτών και οι πωλήσεις αυτοκινήτων και ακινήτων έχουν μειωθεί. Και οι αφίξεις τουριστών στην Ταϊλάνδη έχουν μειωθεί κατά 50% σε ετήσια βάση. Σαφώς, σημειώνει η Capital Economics, όσο πιο πολύ ο ιός εξαπλώνεται, τόσο μεγαλύτερες θα είναι αυτές οι επιπτώσεις. Σε περίπτωση πανδημίας, οι χειρότερα πληγείσες οικονομίες θα περιλαμβάνουν εκείνες που εξαρτώνται περισσότερο από τον τουρισμό, συμπεριλαμβανομένου του Μεξικού, της Αιγύπτου και της Ιταλίας.
Το SARS προσφέρει ένα χρήσιμο δείκτη για τις επιπτώσεις. Κατά το ξέσπασμά του το 2003, υπήρξαν πολύ λίγα κλεισίματα εργοστασίων και, αντιθέτως, οι επιπτώσεις στις εν λόγω οικονομίες προήλθαν από τις προσπάθειες του κοινού να απομονωθεί. Το ΑΕΠ στις πληγείσες οικονομίες μειώθηκε πολύ απότομα, αλλά στη συνέχεια ανέκαμψε πλήρως.
Μετοχές, ομόλογα, νομίσματα
Η περαιτέρω εξάπλωση του ιού θα προκαλέσει σαφώς περαιτέρω πτώση των τιμών των μετοχών, ενώ οι αναδυόμενες αγορές ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο, με τα νομίσματά τους να μπαίνουν σε μία φάση ισχυρής υποτίμησης. Παράλληλα, το sell-off στις αγορές ομολόγων είναι επίσης πιθανό, ανάλογα βέβαια με το αν οι κεντρικές τράπεζες φανούν έτοιμες να ανταποκριθούν.
Κλειδί στην ύφεση που συνοδεύει τον κορονοϊό είναι τα αναχώματα που θα δημιουργήσουν οι κυβερνήσεις. Μέχρι στιγμής, έχει υπάρξει στοχοθετημένη στήριξη, με τις κινεζικές αρχές να παρέχουν επιδοτήσεις και δάνεια στις επιχειρήσεις που πλήττονται περισσότερο και σε εκείνους που εμπλέκονται στην πρόληψη και θεραπεία του κορονοϊού. Μόνο μερικές μικρές οικονομίες με στενούς δεσμούς με την Κίνα έχουν μειώσει τα επιτόκια.
Οι οικονομίες που μόλις βιώνουν την εξάπλωση του ιού, θα χρησιμοποιήσουν πιθανώς παρόμοια στοχοθετημένη δημοσιονομική στήριξη. Οι εκτεταμένες μειώσεις επιτοκίων είναι απίθανες, αλλά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση σοβαρής διαταραχής της οικονομικής δραστηριότητας ή των χρηματοπιστωτικών αγορών.