Το περιβάλλον στην πρώτη γραμμή των Ευρωπαϊκών λιμανιών – Τι λέει η περιβαλλοντική έκθεση της ESPO

Χρόνος ανάγνωσης ⏰ 3 λεπτά

Tην πέμπτη ετήσια περιβαλλοντική έκθεσή του για το 2020 παρουσίασε κατά τη διάρκεια ειδικού webinar ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Θαλάσσιων Λιμένων (ESPO).

Η περιβαλλοντική έκθεση του ESPΟ περιλαμβάνει περισσότερα από 60 διαφορετικά κριτήρια αναφοράς περιβαλλοντικών επιδόσεων, όπως οι 10 κορυφαίες περιβαλλοντικές προτεραιότητες των ευρωπαϊκών λιμένων, καθώς και στοιχεία σχετικά με τις πράσινες υπηρεσίες προς τη ναυτιλία (ηλεκτρική ενέργεια από την ξηρά, LNG και περιβαλλοντικά διαφοροποιημένα λιμενικά τέλη).

Η ποιότητα του αέρα εξακολουθεί να αποτελεί την κορυφαία περιβαλλοντική προτεραιότητα για τους λιμένες, καθώς έχει καταστεί βασικός καθοριστικός παράγοντας για τη βιώσιμη λιμενική δραστηριότητα και την άδεια λειτουργίας των λιμένων. Η κλιματική αλλαγή έχει καταστεί η δεύτερη κορυφαία προτεραιότητα των λιμένων το 2020, έχοντας εισέλθει για πρώτη φορά στις 10 κορυφαίες περιβαλλοντικές προτεραιότητες το 2017.

Το 2020, επτά στους δέκα ευρωπαϊκούς λιμένες λαμβάνουν υπόψη την κλιματική αλλαγή κατά την ανάπτυξη νέων έργων υποδομής. Η απειλή που συνιστά η κλιματική αλλαγή αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το 65% των ευρωπαϊκών λιμένων έχουν λάβει μέτρα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υφιστάμενων υποδομών στο κλίμα, και πάνω από τους μισούς λιμένες που έχουν ερευνηθεί έχουν ήδη αντιμετωπίσει επιχειρησιακές προκλήσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η ενεργειακή απόδοση (παλαιότερα αναφέρεται ως κατανάλωση ενέργειας) αποτελεί την τρίτη πρώτη προτεραιότητα μετά την ποιότητα του αέρα και την αλλαγή του κλίματος.

Ο θόρυβος εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για τους λιμένες, καθώς συνεχίζουν να λαμβάνουν μέτρα για την αποφυγή ή τη μείωση της ηχορύπανσης από τις λιμενικές δραστηριότητες. Η σχέση με την τοπική κοινότητα, η οποία είναι ύψιστης σημασίας για τα λιμάνια, παραμένει υψηλή προτεραιότητα που έρχεται στην πέμπτη θέση φέτος.

Το 2020, οι λιμένες συνέχισαν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν ότι οι λιμένες θα είναι πιο διαφανείς, εμπλεκόμενοι και υπόλογοι στις τοπικές κοινότητες. Κοντά σε όλα (91%) των συμμετεχόντων λιμένων κοινοποιούν την περιβαλλοντική τους πολιτική σε όλους τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς και το 86% από αυτούς την δημοσιοποιούν στον ιστότοπό τους.

Όσον αφορά τις πράσινες υπηρεσίες προς τη ναυτιλία, ένα αυξανόμενο μερίδιο των λιμένων προσφέρει ηλεκτρική ενέργεια από την ξηρά για τα πλοία ελλιμενισμένα (OPS) το 2020, με το 58% των λιμένων του δείγματος να παρέχουν την υπηρεσία αυτή το 2020. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, από το σύνολο αυτό, το 46% αυτών των λιμένων παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια υψηλής τάσης, η οποία είναι κατάλληλη για ποντοπόρα πλοία.

Συγκεκριμένα, το 40% των λιμένων σχεδιάζουν να προσφέρουν OPS τα επόμενα δύο χρόνια.

Όσον αφορά το LNG, το ένα τρίτο των λιμένων έχει καταστήσει διαθέσιμη την αποθήκευση LNG, ενώ το συγκεκριμένο καύσιμο παρέχεται κυρίως από φορτηγά (100%) και με φορτηγίδες (34%). Παράλληλα, το 57% των λιμένων παρέχει περιβαλλοντικά διαφοροποιημένα τέλη για πλοία που υπερβαίνουν τα ρυθμιστικά πρότυπα, με τις ατμοσφαιρικές εκπομπές, τα απόβλητα και την κλιματική αλλαγή να αποτελούν σημαντικούς στόχους αυτών των εκπτώσεων.

Επιπλέον, περίπου τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών λιμένων είναι πιστοποιημένα με περιβαλλοντικό πρότυπο (ISO, EMAS, EcoPorts’ PERS), το οποίο είναι αύξηση κατά 11% από το 2013. Το 81% των λιμένων έχουν δημιουργήσει ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης, τα απόβλητα είναι το πιο ελεγχόμενο ζήτημα. Στην έρευνα συμμετείχαν 97 ευρωπαϊκά λιμάνια.